Powieść stanowi także metaforę współczesnego świata, podobnego do zakładu psychiatrycznego, działającego niczym kombinat formujący podobnych do siebie ludzi na podobieństwo bezdusznej maszynerii.
Model represyjny zdominowany przez treści polityczno-ideologiczne i wojskowe został przekształcony represyjno-formujący, zaczęto odchodzić od dominującej polityki i ideologii na rzecz treści psychospołecznych oraz dyscyplin prawnych.